Nederland was groots in de walvisvaart!

We kunnen het ons nu niet voorstellen, maar na de Tweede Wereldoorlog werd de walvisvaart een teken van nationale trots voor Nederland. Op 26 oktober 1946 stonden de kades in de Amsterdamse haven vol met nieuwsgierigen. Het geluid van scheepstoeters weerklonk over het IJ en vanaf de wal klonk het Wilhelmus, uitgevoerd door de Amsterdamse politiekapel. Ondanks het regenachtige herfstweer kwamen honderden mensen opdagen om de walvisjager Willem Barendsz een eerbetoon te brengen. De Nederlandse kranten noemden het zelfs een nationale gebeurtenis. Walvisvaart was waar Nederland groot in was!

Door het tekort aan vet en olie na de oorlog voer de Willem Barendsz gedurende 18 jaar naar Antarctica om walvissen te vangen. In deze video neemt Andere Tijden je mee met de bemanning terug naar het leven aan boord.

De Nederlandsche Maatschappij voor de Walvischvaart NV (NMW) was een Nederlands bedrijf gevestigd in Amsterdam dat tussen 1946 en 1964 de walvisvaart bedreef in het Zuidpoolgebied. Met een fabrieksschip onder de naam Willem Barendsz en acht tot veertien vangschepen heeft de NMW tijdens achttien expedities in de wateren rond Antarctica in totaal 27.714 walvissen gedood en verwerkt. 

De bemanning van de Willem Barendsz bestond uit een diverse groep mannen, elk met hun eigen verhaal en motivatie om op zee te werken. Voor velen was het een kans om geld te verdienen voor hun gezinnen, terwijl anderen gefascineerd waren door de avontuurlijke levensstijl die het leven op zee met zich meebracht. Het schip zelf was een indrukwekkend en robuust vaartuig, ontworpen om de barre omstandigheden van de Antarctische wateren te weerstaan.

Tijdens de lange dagen op zee waren de mannen bezig met het voorbereiden van de uitrusting en het onderhouden van het schip. Elk aspect van de walvisvaart was nauwkeurig gereguleerd; van de jachttechnieken tot de verwerking van het vlees en het vet. De bemanning was getraind in het vangen van walvissen, waarbij ze hun vaardigheden gebruikten om zo efficiënt mogelijk te werk te gaan.

Toch was er ook een schaduwzijde aan deze bedrijvigheid. De gevolgen van de walvisvaart waren enorm, niet alleen voor de walvispopulaties, maar ook voor het ecosysteem als geheel. Naarmate de jaren verstreken, werden er internationale verdragen gesloten om de walvispopulaties te beschermen. De Nederlandse walvisvaart kreeg steeds meer kritiek, en uiteindelijk werd de commerciële jacht op walvissen in veel landen verboden. De Willem Barendsz en soortgelijke schepen werden langzaam maar zeker uit de vaart genomen.

Nederlandse walvisvangst 1947 (@WikimediaCommons)