28 oktober 1945 – Aanslag Goebeng-transport

Vandaag – 76 jaar geleden – pleegden Indonesische nationalisten een grote aanslag op het zogenoemde Goebeng-transport. Het transport was bedoeld om Nederlanders te ontzetten uit het toen belegerde Soerabaja. Bij de hinderlaag werden in totaal circa 150 Nederlanders, voornamelijk vrouwen en kinderen, afgeslacht. Er viel een veelvoud aan gewonden.

De aanslag vond plaats gedurende de Bersiap (1945-1946), dat Maleis is voor “Wees paraat” of “Geef acht!”. Het is de strijdkreet van Indonesische (para)militaire organisaties en bendes, die vrijwel direct na de capitulatie van Japan dood en verderf zaaiden onder met name niet-Indonesiërs in Nederlands-Indië. Gedurende deze uiterst gewelddadige periode zijn duizenden (Indische) Nederlanders op gruwelijke wijze gemarteld, verkracht en vermoord door Indonesiërs, vanwege hun Nederlandse en/of Europese afkomst.

Het exacte aantal Nederlandse slachtoffers is tot op heden onduidelijk. De schattingen variëren tussen de 5.000 en 30.000 doden en 15.000 vermisten. Ook Chinezen, Molukkers en andere groepen werden slachtoffer, al is onduidelijk hoeveel. Het geweld tegen én de moordpartijen op de burgerbevolking stopten niet na 1946, maar ging door tot eind jaren 40. Medio 1947 was er opnieuw sprake van een explosie van geweld, die ook wel wordt aangeduid als de Tweede Bersiap.