Transactie voor illegale handel in archeologische voorwerpen

Het arrondissementsparket Den Haag is een transactie overeengekomen met een bedrijf dat museale voorwerpen conserveert en restaureert. Het bedrijf heeft een transactie van 40.000 euro betaald. Het bedrijf wordt verweten dat het archeologische voorwerpen van criminele herkomst voor handen heeft gehad, wat als witwassen wordt beschouwd.

Het bedrijf heeft een aantal maal hellenistische helmen in ontvangst genomen, die vermoedelijk van illegale opgravingen afkomstig waren. De illegale herkomst had vermoed moeten worden op basis van de staat van de voorwerpen, inconsistenties in de verhalen over de herkomst van de voorwerpen, en gedragingen van de handelaar.

Het onderzoek is gestart nadat Italiaanse politie had gevraagd een verdachte handelaar in archeologische voorwerpen te observeren. De handelaar kwam voor een heel kort bezoek uit het buitenland naar het Nederlandse bedrijf. Bij een doorzoeking van het bedrijf kwam aan het licht dat de Italiaanse man er hellenistische helmen had laten conserveren. Vermoedelijk maakte de Italiaanse handelaar de helmen nadien in een ander land te gelde. Bij het onderzoek werkte de politie samen met de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed.

In de bedrijfssectoren van de archeologie en restauratie is er een breed gedragen zorgplicht vastgelegd in ethische codes die strekt tot het voorkomen van de handel in voorwerpen van illegale herkomst. Juist bij archeologische voorwerpen is de context van maatschappelijk en wetenschappelijk belang. Het ondersteunen van de illegale handel in archeologische voorwerpen zorgt er mede voor dat deze zwarte markt in stand blijft. Bij een vermoeden van misstanden kan altijd contact worden opgenomen met de Inspectie of de politie.

Het bedrijf heeft zich van meet af aan meewerkend opgesteld en betreurt de incidenten zeer. Van een economisch motief was zeker geen sprake; er waren relatief beperkte bedragen gemoeid met de verweten gedragingen. Het OM heeft bij de hoogte van het transactiebedrag acht geslagen op de cultuurhistorische waarde van de goederen, en het gegeven dat de breed gedragen zorgplicht meermalen niet is nagekomen. Het bedrijf heeft maatregelen genomen om een dergelijke incidenten in de toekomst te voorkomen. De zaak is hiermee afgedaan.