Onderzoekers concluderen over betwijfeld schilderij: dit is toch echt een Van Gogh

Het schilderij Zelfportret dat in het Nationaal Museum in Oslo hangt, is toch echt van Vincent van Gogh. Dat blijkt uit onderzoek van het Van Gogh Museum. Over het authenticiteit van het schilderij bestonden jarenlange twijfels.

Van Gogh maakte het zelfportret in een inrichting te Saint-Rémy in de late zomer van 1889, aan het eind van zijn eerste, zware psychose, meldt het Van Gogh Museum. Vooralsnog is dit het enige werk waarvan bekend is dat hij het tijdens een psychose schilderde.

Aangekocht
In 1910 kocht het museum in Oslo het werk aan. Toen was het museum ervan overtuigd dat het om een echte Van Gogh ging. Maar sinds 1970 werd sterk aan de echtheid getwijfeld. Het werk zou qua stijl en kleur niet passen in wat van Van Gogh tot dusver bekend is. Ook was niet duidelijk waar en wanneer het werk geschilderd zou zijn.

Het museum deed eerst zelf onderzoek en kwam er achter dat het schilderij afkomstig was van het echtpaar Ginoux uit Arles dat bevriend was met Van Gogh. Maar wanneer het geschilderd was, bleef onduidelijk.

Hulp
Daarom riep het museum in 2014 de hulp in van onderzoekers van het Van Gogh Museum. Die deden uitgebreid technisch en stilistisch onderzoek. Ook werd de link gelegd met een schilderij waarover hij in een brief aan zijn broer Theo schrijft: 'een poging […] uit de tijd dat ik ziek was.'

Daarna konden de onderzoekers met zekerheid stellen: dit is toch echt een Van Gogh. Maar wel een bijzondere.

Mentaal ziek persoon
In tegenstelling tot twee beroemde werken uit dezelfde periode, toont het zelfportret uit Oslo nadrukkelijk een mentaal ziek persoon, schrijft het Van Gogh Museum nu. 'Van Gogh heeft zichzelf afgebeeld met licht gebogen hoofd en het lichaam iets weggedraaid. De zijdelingse, schuwe blik is goed herkenbaar en komt vaak voor bij psychotische trekken vertonende, depressieve patiënten.'

Zelfportret is vanaf vandaag te zien in het Van Gogh Museum in Amsterdam, eerst op de derde verdieping van het museum en vanaf 21 februari in de tentoonstelling In the Picture.