Ontwikkelingsgeld naar Shell in Mozambique

De Nederlandse overheid wil dat onze gassector voet aan de grond krijgt in Mozambique. Projecten voor lokale ontwikkeling worden ingezet voor deze lobby en zij stelt publiek geld hiervoor beschikbaar. Daarnaast pleit ze voor een belastingverdrag dat nadelig voor Mozambique is. Dat blijkt uit onderzoek door Down to Earth magazine.

De Nederlandse overheid behartigt Nederlandse handelsbelangen in het arme, maar gasrijke Mozambique. Daarvoor zet het zelfs zaken in die bedoeld zijn voor ontwikkeling. Bedrijven die ontwikkelingsgeld ontvangen worden gevraagd de gassector te helpen en trainingsprojecten worden ingezet voor handelsbelangen. Bovendien staat de Nederlandse overheid mogelijk garant voor investeringen van de Nederlandse gassector in Mozambique. Tot slot lobbyt het voor een bilateraal belastingverdrag, dat de Mozambikaanse inkomsten zou verminderen, precies op het moment dat het land in een crisis verkeert. Dit alles blijkt uit documenten opgevraagd met de Wet openbaarheid bestuur voor Down to Earth magazine.

Ontwikkelingsgeld
Documenten tonen dat de Nederlandse overheid twee ontvangers van ontwikkelingsgeld, het Nederlandse waterbedrijf Vitens Evides International en diens lokale partner, het Mozambikaanse waternutsbedrijf, ingezet heeft voor een pitch voor de Nederlandse gassector in Mozambique. Een ambassadedocument stelt daarnaast: ‘Capaciteitsopbouwprojecten kunnen gebruikt worden om het NL bedrijfsleven strategisch te positioneren in Mozambique.’ Deze projecten worden gefinancierd met ontwikkelingsgeld en zijn onder andere bedoeld voor educatie en training, onder andere over energie.

Garantstelling
Andere documenten tonen dat Nederland een aanvraag in behandeling heeft voor een exportkredietverzekering voor ‘een Nederlandse oliemaatschappij’. Hierbij staat de overheid garant voor de investeringen.

Corruptieschandaal
Tot slot tonen stukken dat vlak nadat Mozambique verwikkeld raakte in een groot corruptieschandaal de Nederlandse overheid de druk opvoert om een bilateraal belastingverdrag te tekenen, waar onder andere door Shell om gevraagd is. Een van de spelers in het corruptieschandaal was een in Nederland gevestigde Mozambikaanse brievenbusfirma.

Donorlanden, waaronder Nederland, schortten hun hulp aan de Mozambikaanse staat toen op. Maar in de praktijk blijkt de Nederlandse overheid de banden met Mozambique aan te halen. Nederland ontvangt niet lang daarna de Mozambikaanse president op een staatsbezoek en zorgt dat Shell en Heineken direct toegang kregen tot hem.

Landroof
In Mozambique is in 2011 een van de grootste gasvelden ter wereld ontdekt. Diverse grote oliemaatschappijen zijn geïnteresseerd in het gasveld. Bij de voorbereidingen voor exploitatie wordt nu al melding gemaakt van landroof en mensenrechtenschendingen. Mozambique bevindt zich dankzij de negatieve sociale en economische gevolgen van de gasvondst, de gevolgen van de schuldenaffaire, en aanhoudende droogte momenteel in een crisissituatie.

Ontiwkkelingsgeld naar Shell in Mozambique (Foto: Stockfoto PXhere)
Ontiwkkelingsgeld naar Shell in Mozambique (Foto: Stockfoto PXhere)