Prinses Margriet bij doop expeditieschip Willem Barentsz

Prinses Margriet verricht zaterdag 27 oktober 2018 de doop van het gereconstrueerde expeditieschip de Willem Barentsz. In Harlingen wordt het expeditieschip van Willem Barentsz door vrijwilligers herbouwd, een reconstructie van het schip van Barentsz' laatste Poolreis in 1596. Dit gebeurt volgens een oude bouwtechniek die enkele decennia geleden herontdekt is.

Deze oude Hollandse bouwmethode voor zeeschepen kreeg zijn beroemde reputatie omdat Nederland daarmee koploper in de scheepsbouw werd en zich kon ontwikkelen tot belangrijke maritieme natie in Europa. Daardoor werd de economische groei mogelijk die tot de Gouden Eeuw leidde.

Prinses Margriet wordt ontvangen in het Entrepotgebouw in de haven van Harlingen. Na de ontvangst verricht zij aansluitend de doop. Bij goed weer wordt het schip na de doop te water gelaten. Afsluitend spreekt de Prinses met vrijwilligers die betrokken zijn bij de reconstructie van het schip. Prinses Margriet is petekind van de koopvaardij.

Willem Barentsz was een Nederlandse zeevaarder en ontdekkingsreiziger. Hij maakte in de 16e eeuw drie reizen om de Noordoostelijke doorvaart te vinden tussen Europa en het Verre Oosten. Op zijn derde en laatste tocht slaagde hij er inderdaad in de noordpunt van Nova Zembla te ronden, maar kwam daarna vast te zitten in het ijs. Van aangespoeld drijfhout, grotendeels afkomstig van het door het pakijs kapotgebeukte schip werd een huis gebouwd, dat bekendstaat als Het Behouden Huys, waarin vervolgens de winter werd doorgebracht.

De volgende lente werd een extra sloep gebouwd, zodat de zeventien opvarenden naar de bewoonde wereld konden terugkeren. Barentsz stierf echter een week na het vertrek. Zijn mannen keerden wel terug naar Kola, waar ze werden opgepikt door een Nederlands handelsschip onder commando van hun voormalige medereiziger Jan Corneliszoon Rijp.

Gerrit de Veer maakte van deze tocht een reisverslag. Hij beschreef op 24 januari 1597 een zonsopgang, twee weken eerder dan verwacht. Voor het verschijnsel is pas in 1998 een verklaring gevonden; een arctische luchtspiegeling, die bekendstaat als het Nova Zembla-effect. Van de zeventien opvarenden van Barentsz' derde reis zouden maar twaalf opvarenden Nederland levend terugzien.

Expeditieschip de Willem Barentsz in aanbouw (2014) in Harlingen (Foto: Wikimedia Commons/user Dqfn13)
Expeditieschip de Willem Barentsz in aanbouw (2014) in Harlingen (Foto: Wikimedia Commons/user Dqfn13)