Waarom er nog hoop is voor Turkije

Met het referendum heeft Erdogan pandora's box geopend in Turkije, het volk heeft haar voorkeur uitgebracht door voor of tegen de grondwetswijzigingen te stemmen. Met iets meer dan 51% van de stemmen is het Erdogan gelukt om een krappe meerderheid te behalen. Daar waar iedereen buiten Turkije en de Turken onheil voorspelden en weinig verbaasd zijn over de uitkomst zie ik hoop, hoop op een democratischer en een vrijer Turkije.

Erdogan is er weliswaar in geslaagd om een meerderheid te behalen voor zijn geplande hervormingen, maar het volk heeft tegelijkertijd ook een duidelijk signaal afgegeven met de 49% van de NEE-stemmers. Namelijk dat niet zomaar alles gepikt zal worden, dat Erdogans plannen niet de vrije loop zullen krijgen en dat er flinke weerstand kan en zal zijn wanneer ze het er niet mee eens zijn. Klinkt allemaal leuk en hoopvol, maar klopt het ook?

Jazeker, voor het eerst in Erdogan's carrière heeft hij namelijk de meerderheid in Istanbul en Ankara verloren. Istanbul is niet alleen belangrijk als grote stad, maar het is ook de stad waar Erdogan zijn carriere ooit begon als burgemeester, een stad door velen aangeduid als zijn bolwerk. Zowel Ankara als hoofdstad en het centrum van de AKP's macht en Istanbul als bolwerk van Erdogan stemden beiden NEE. Erdogan heeft niet kunnen genieten van onvoorwaardelijke steun van zijn achterban en was daarom gedwongen om met meerdere oppositiepartijen samen te werken om de grondwetswijzigingen door het parlement te krijgen en een meerderheid te behalen in het referendum. Ware het niet dat de nationalistische MHP en de conservatief Islamistische BBP hem te hulp waren geschoten zou gisterenavond met een nederlaag voor Erdogan eindigen.

Maar punt blijft natuurlijk dat Erdogan de meerderheid heeft gescoord in het referendum, waarom is er dan hoop? Als er van dit alles wel een ding duidelijk is geworden is dat het volk verdeeld is, te verdeeld zelfs. Waarbij de vraagt rijst of in de volgende verkiezingen van 2019 Erdogan wel twee keer de verkiezingen moet winnen om te mogen genieten van zijn overwinning. Niet alleen zal hij de presidentsverkiezingen moeten winnen, maar zijn partij, de AKP, zal ook een meerderheid moeten krijgen in het parlement om te kunnen regeren.

Met ingang van 17 April 2017 is Turkije theoretisch democratischer dan ooit geworden, maar de praktijk zal moeten uitwijzen of dat ook klopt. In 2019 zullen we zien voor welke koers het Turkse volk definitief zal kiezen, door Erdogan een mandaat te geven en zijn beleid voort te zetten tot 2024 of hem te laten in een ceremoniële rol door in het parlement de oppositie als grootste blok te kiezen. Met 49% van de kiezers tegen een almachtige Erdogan heb ik hoop, hoop op een democratischer Turkije waarbij het volk het voor het zeggen heeft.