Gezellig doodgaan

Op 25 mei vieren we dit jaar Hemelvaart. Jezus vond die hele kruisiging maar niets en wilde liever zelf  kiezen hoe hij naar de hemel ging. Daarom stond hij uit de dood op en ging pas veertig dagen daarna naar God. In de tussentijd vertelde hij zijn leerlingen wat er moest gebeuren.

Tegenwoordig zijn er aardig wat mensen die hun eigen kruisiging niet willen afwachten en op een leukere manier de pijp aan Maarten willen geven. Nog niet zo lang geleden zag ik een vrouw bij EenVandaag die al gezellig met de voorbereidingen bezig was. Ze had de achterkant van de rouwkaart al af. Het lijkt me een leuke bezigheid voor op regenachtige dagen. ‘Schat, het regent te hard om te gaan hardlopen, ik ga weer even met mijn rouwkaart aan de gang.’

Ik snap best dat je het leven als een kruisiging gaat beschouwen als je een ernstige, uitzichtloze ziekte hebt. Ik weet niet of ik in zo’n situatie dood zou willen. Dat kun je pas zeggen als je ermee te maken hebt. Ik weet echter wel zeker dat ik nooit het leven als voltooid zal beschouwen terwijl ik nog gezond ben.

Die vrouw van de rouwkaart was bang dat ze dement zou worden. Dat zat in de familie. Daarom was ze bezig met de voorbereidingen voor haar begrafenis. Ze was echter nog zo gezond als een vis die gezond is. Dan vraag ik me af: waarom ben je dan al zo bezeten bezig met de dood?

Er zijn veel meer van dit soort mensen. Mensen die hun leven als voltooid beschouwen en de pijp uit willen, maar terecht geen zin hebben om een gewone verpleger de puzzelstukjes van hun lichaam tussen de rails uit te laten peuteren. En van een torenflat afspringen doe je ook niet als je hoogtevrees hebt. Verder kun je niet even bij Alibaba een pilletje bestellen om voor altijd in te slapen. Ik heb voor die mensen trouwens wel een tip: onderkoeling schijnt een prachtige en pijnloze dood te zijn. Ga naakt in de sneeuw zitten bij min tien graden en je glijdt langzaam en pijnloos de hemel binnen. Althans, dat schijnt zo te zijn. Niemand die het heeft meegemaakt heeft het tot nu toe bevestigd.

Ik heb wel een aantal van die mensen met een zogenaamd voltooid leven op de televisie gezien en ze maken op mij altijd een erg serieuze indruk. Op zich is daar iets mis mee, maar mensen die altijd erg serieus zijn, zijn vaak ook niet erg flexibel. Ik zou bijna zeggen dat je het leven ook weer niet al te serieus moet nemen.

Ik ben zelf een levensgenieter. Ik hou van lekker eten en drinken, een leuk feestje en vakanties en voor mij zijn dat dan actieve vakanties. In het gewone dagelijkse leven probeer ik ook iedere dag in te vullen met activiteiten. Dat kan van alles zijn. Het kan een stuk hardlopen of wielrennen zijn. Of oefenen met de band. Of een wandeling, of boodschappen doen. Koken is ook een hobby. Ik maak ook het huis schoon. Dat is geen hobby, maar ik vind het niet erg. Zo vul ik mijn leven in nu ik niet meer werk. Dat laatste is voor bepaalde mensen al een soort van eindstation. Die vallen na het werken in een gat.

Als je in een gat valt na je pensioen heb je al een probleem. Als je dan ook nog geen vrienden en familie hebt, dan heb je nog een groter probleem. Maar dat mag toch geen reden zijn om van een arts te vragen het licht uit te doen omdat het leven voltooid is? Want dat is één van de consequenties van de wet die D66 zou willen. Dat mensen voor hun 75e ook al een voltooid leven kunnen hebben. Trouwens ik vind die leeftijd ook nogal arbitrair. Voor mij is het leven nooit voltooid.

Ik zag enige tijd geleden een uitzending over het onderwerp ‘voltooid leven’ en daar was sprake van iemand die dik over de honderd was en alle familie en vrienden had overleefd. Die vond het leven voltooid en wilde het liefste maar zo snel mogelijk dood, maar ze was nog gezond. Dat is dus niet een lichamelijke kruisiging, maar een geestelijke. Ik begrijp die persoon wel, maar ik kan me echt niet voorstellen dat ik dat in die situatie ook zou willen. Ik kan van muziek genieten en dat kan ik ook nog als ik dik over de honderd ben en verder niemand meer zou hebben. Dat laatste is niet erg waarschijnlijk want ik zou toch weer een nieuw netwerk proberen op te bouwen.

Dementie zit niet bij ons in de familie, maar moet je het leven als voltooid beschouwen als je dement wordt? Ik heb wel demente mensen meegemaakt die zich prima vermaakten. Natuurlijk, voor de omgeving is het erg lastig, maar als je echt dement bent, dan kun je best nog plezier hebben.

Het lijkt mij voor artsen of psychologen erg lastig, zo niet onmogelijk, om te bepalen of iemands leven voltooid is. Maar die worden er wel mee opgezadeld. Ik hoorde in een uitzending iemand zeggen dat hij voor de wet was omdat hij het belangrijk vond om zelf te bepalen wanneer het voor hem mooi was geweest. Dat is natuurlijk prima. Je mag best zelf bepalen wat voor jou goed is, maar als je hulp wil bij een zogenaamd voltooid leven, heb je toch iemand nodig die je naar betere sferen brengt. En die gaat dat niet zomaar doen omdat jij het bepaald hebt.

Bij Jezus was het een lijdensweg die tot de dood leidde. Er zijn nu mensen die de lijdensweg willen overslaan omdat ze al vinden dat hun leven klaar is. Dat kan komen doordat ze hun sociale netwerk kwijt zijn en zodoende geen doel meer hebben om voor te leven. Vereenzaming dus. Het kan ook zin dat ze, net als de vrouw met haar rouwkaart, bang zijn voor de toekomst. Ik kan het allemaal wel begrijpen, maar ik kan me er niet in verplaatsen.

Zolang ik kan genieten van een kopje koffie in de tuin met een lekker zonnetje, of van een goede film, of een dagje naar het strand en daar wat eten en drinken, of van goede muziek, of van het fluiten van een vogel, of een wandeling door een bos waar van alles te zien en te horen is, voel ik me al in de hemel. Hoe ik reageer als ik heel erg ga aftakelen, dingen niet meer kan, ziek word en voor alles van de zorg afhankelijk, dat weet ik niet en daar ga ik nu ook nog niet over nadenken.